در محکومیت تحریمهای اقتصادی آمریکا




بعنوان مقدمه، جمعبندی بحث پیشینم با عنوان "کشمکش آمریکا– ایران و ما"  را در زیر میاورم:



۱) ایران از مقطع انقلاب ۵۷ تا کنون حامل یک جنبش قوی سوسیالیستی ضد حکومتی بوده است. این جنبش تا سرکوب خونین سی خرداد 60 علنی و وسیع در سطح کارخانه ها و محلات زندگی، در مدارس و دانشگاهها، در اماکن عمومی و خیابانها حضور داشت. پس از آغاز سرکوبهای 60، فعالیتها در سه عرصه مختلف به پیش رفتند. فعالین سیاسی به کردستان رفتند، حزب کمونیست تشکیل دادند، با جمهوری اسلامی مبارزه مسلحانه کردند، به عراق و سپس به غرب عقب نشینی کردند، احزاب جدیدی تشکیل دادند و... در تمام این دوران مشعل مبارزه سوسیالیستی کارگری را بلند نگه داشته جمهوری اسلامی را در هر کجا که بودند افشا کردند، با آن مقابله کردند و آنرا در تنگنا قرار دادند. جنبش کارگری در داخل ایران، در کف کارخانه ها و کارگاهها با شرایط و محیط متفاوتی روبرو بود. نه تنها شوراهای کارگری منحل و فعالین آن دستگیر، متواری یا کشته شدند که تشکل و اعتصاب ممنوع شد، چندین کانال مختلف جاسوسی از جمله شوراهای اسلامی بکار افتادند تا جو ارعاب را در محیط کار دائمی کنند. ایمنی کار حذف شد، قراردادهای سفید امضا رایج شد، افزایش حداقل دستمزد در سالهای 58 و 59 پس گرفته شد و... رهبران عملی جنبش سوسیالیستی اما در همین شرایط خوفناک پلیسی توانستند کارگران را در مجامع عمومی، در بزرگداشت روز جهانی کارگر، در اعتصاب برای پرداخت یا افزایش حقوق متشکل کرده بمقابله با جمهوری اسلامی بپردازند. علاوه بر دو عرصه فوق، جنبش سوسیالیستی خود را در دفاع از حق برابری زن و برگزاری 8 مارس روز جهانی زن، در دفاع از حقوق کودک و برپائی جشنواره آدم برفی، در تحرکات دانشجوئی بروز داد. این جنبش در کردستان تهاجمی تر بود زیرا کردستان هیچگاه تسلیم جمهوری اسلامی نشد. فعالین بیرق سوسیالیسم کارگری را در مراسمهای روز جهانی کارگر و اعتراضات و اعتصابات گوناگون برافراشته نگه داشتند.

۲) از یکسال منتهی به دیماه 96 تا کنون، ایران برای اولین بار پس از سرکوب خرداد 60 شاهد بروز علنی، مستقیم و بلا واسطه جنبش ضد سرمایه داری سوسیالیستی کارگران بوده است. حکم این جنبش سرنگونی جمهوری اسلامی بمنظور برقراری حکومت سوسیالیستی شورائی است

۳) جنبش سوسیالیستی کارگری جاری مرکز ثقل تمام کشمکشهای اصلی سیاسی از جمله کشمکش آمریکا با جمهوری اسلامی بر سر مسئله هسته ای است.

۴) بخاطر حضور بالقوه جنبش سوسیالیستی کارگری در ایران، غرب و در راس آن آمریکا نه تنها خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی نیست بلکه حتی تمایلی به بی ثبات کردن حکومت اسلامی در ایران ندارد.

۵) آمریکا و غرب پیش و بیش از آنکه مخالفتی با جمهوری اسلامی داشته باشند، متحد طبقاتی جمهوری اسلامی در ضدیت شان با جنبش جاری سوسیالیستی کارگری در ایرانند

۶) جمهوری اتمی اسلامی خط قرمز غرب در حمایتش از جنبش بغایت مرتجع اسلام سیاسی است. جنبش و حکومتی که خود نقش بسزائی در عروج و بقدرت رساندنش داشته است.

۷) استراتژی آمریکا برای مقابله همزمان با جنبش سوسیالیستی کارگری — در ایران ۸۰ میلیونی که بقول فوکویاما بخاطر غلیان یک "انقلاب اجتماعی در زیر پوست جامعه" ثبات ندارد— وخنثی کردن پروژه ساخت بمب اتم جمهوری اسلامی، بزانو در آوردن هر دو از طریق اعمال فشار فرسایشی و طاقت فرسای تحریم‌های اقتصادیست. لازم به تاکید است که کمر کارگران حتی بدون تحریم اقتصادی زیر فشار طاقت فرسای مالی شکسته شده بود. تنگنائی که تحریم اقتصادی بر زندگی کارگر میافزاید تاثیر دو گانه دارد. اولا کمبود مایحتاج زندگی باعث افزایش نجومی قیمتها میشود. در تیرماه امسال نرخ تورم به 40 درصد رسید. کمبود دارو میتواند عوارض جانی برای بیماران داشته باشد. ثانیا، جمهوری اسلامی از این تحریمها برای افزایش هجوم به ابتدائی ترین سطح زندگی کارگر استفاده خواهد کرد. حسن روحانی با وقاحتی که فقط از ملایان میلیاردر جمهوری اسلامی برمیاید، خواستار قانونی کردن بیگاری کارگران شده است. کارگر باینترتیب در زیر منگنه ای قرار خواهد گرفت که از یکسو جمهوری اسلامی و از سوی دیگر تنگناهای حاصل از تحریم اقتصادی آمریکا او را خرد میکند.

۸) آمریکا در دو صورت ممکن است به جمهوری اسلامی حمله محدود نظامی کند: الف) برای نابودی مراکز هسته‌ای، هنگامی که کارگران زیر منگنه خرد کننده استثمار شدید جمهوری اسلامی و تحریم‌های اقتصادی باستیصال کشیده شده باشند یا ب) برای مهار انقلاب، زمانیکه خطر سقوط جمهوری اسلامی بدست این جنبش آنی و قطعی شده باشد.

تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران

در طی چهل سال گذشته جمهوری اسلامی بدلایل مختلف با تحریمهای اقتصادی آمریکا روبرو شده است که لیست کوتاه آن بقرار زیر است.

دوره کارتر: اولین تحریم اقتصادی آمریکا از نوامبر 1979 در عکس العمل به گروگان گیری سفارت آمریکا آغاز شد و پس از پایان گروگانگیری لغو شد.

دوره ریگان: آمریکا در سال 1983 ایران را در لیست دولتهای حامی تروریسم قرار داد و مخالف پرداخت وام خارجی به آن کشور شد. در سال 1987، بدنبال تهدید ایران به بستن تنگه هرمز، آمریکا کشتی های نفتی و غیر نظامی را در خلیج فارس اسکورت کرد. تحریم بلافاصله اقتصادی آمریکا شامل فروش کالاهائی به ایران میشد که ممکن بود استفاده نظامی داشته باشد.

دوره کلینتون: علاوه بر تحریم سال 1987، به بهانه تلاش جمهوری اسلامی به دستیابی به سلاحهای کشتار دسته جمعی، آمریکا تحریمهای اقتصادی جدیدی را از سال 1995 علیه ایران وضع کرد که شامل این دو قلم میشدند 1) ممنوعیت هر نوع تجارت نفت شرکتهای آمریکائی با ایران 2) ممنوعیت تمام تجارتهای شرکتهای آمریکائی با ایران از سال 1997.

دوره جرج بوش: دارائیهای افراد، گروهها و شرکتهائی که آمریکا معتقد بود به شبکه تروریستی جمهوری اسلامی کمک میکنند یا به بی ثباتی عراق کمک میکنند را منجمد کرد. علاوه بر این، هر نوع داد و ستد مالی با آن افراد یا شرکتها ممنوع شد. دولت بوش همچنین قوانینی وضع کرد که از دور زدن تحریمها جلوگیری شود.

دوره اوباما: طرح "تحریمهای جامع" بتصویب رسید که علاوه بر تحریمهای قبلی، واردات خوراکی و فرش از ایران را ممنوع میکرد، ممنوعیت خرید نفت از ایران به کشورهای دیگر تسری یافت، خرید نفت از ونزوئلا بخاطر تجارتش با ایران ممنوع شد، و شاید مهمترین بخش تحریم، ممنوعیت هر نوع مراوده مالی هر شرکتی در جهان با بانکهای مرکزی، ملی، صادرات، کارگشائی و آریان و ملت در ایران بود. میلیاردها دلار اموال عمال جمهوری اسلامی منجمد شد.

دوره ترامپ: پس از دو بار تائید 6 ماهه برجام، از آپریل سال 2018 از برجام خارج شد. تحریمهای ملغی شده پیشا برجام تماما برقرار و علاوه بر آن سپاه پاسداران، نهادهای وابسته به خامنه ای و شخص خامنه ای بعلاوه تعدادی از سران سپاه و وزیر امور خارجه ایران شامل تحریمها شدند. دولت ترامپ ادعا کرده است که تلاش میکند تحریمها را از مقیاس 80 درصدی جاریش به 100 درصد برساند. 

تحریم حداکثری اقتصادی، تامین مایحتاج روزمره زندگی کارگر را با موانع بیشتری روبرو میکند. من معتقدم که نفس افزودن چنین تنگنائی بر زندگی کارگر اساسا یکی از هدفهای اصلی تحریم اقتصادی آمریکا علیه ایران است. برای داشتن تصویری از فشارهای ناشی از تحریم ها، لازم است به دوره جنگ ایران و عراق توجه کرد که توزیع مایحتاج زندگی کوپنی شده بود. تفاوت آندوره با امروز در اینست که جمهوری اسلامی در طول جنگ، بجز مقطع کوتاهی در آغاز آن، دچار تحریم اقتصادی نشده بود. جمهوری اسلامی به بهانه مخارج جنگ، از سوبسید مواد خوراکی و سایر مایحتاج زندگی روزمره زد. بخش قابل توجهی از اقلام سوبسید شده که قرار بود با کوپن خریداری شوند، سر از بازار آزاد در میاوردند و باینترتیب لایه ای از بازاریان و خرده بورژوا از قبل آن متمول شدند. ثروتی که آنها انباشتند توسط مردمی که کالای سوبسیدی را دریافت نمیکردند و بناچار به  بازار آزاد روی آورده، برای خریدشان چندین برابر پرداخت میکردند، تامین شد. بعبارت دیگر اقتصاد جنگی جمهوری اسلامی تحمیل فقر بیشتر به تهی دستان و انباشت ثروت در دست بازاریان بود. شرایط امروز بدتر از آن روز است. امروز جمهوری اسلامی هم دچار بحران مزمن اقتصادی است و هم با تحریم فروش نفت، هارتر از گذشته خواهد بود، همانطور که در گفته های حسن روحانی درباره خواست بیگاری کارگران بیان یافت. ترامپ چندین بار اعلام کرده است که "عجله ای در مذاکره با ایران ندارد"، روی نقش فرسایشی تحریم اقتصادی حداکثری حساب باز کرده است. روندی که میتواند به آنچه ما در ونزوئلا شاهدش هستیم منجر شود: کوچ گرسنگان به کشورهای همسایه!

در حال حاضر 6 کشور زیر تحریمهای شدید اقتصادی آمریکا قرار دارند: ایران، کوبا (1960)، ونزوئلا(2006)، کره شمالی(1950)، سودان(1993) و سوریه (1986). آمریکا 25 کشور دیگر، از جمله روسیه، را هم مورد تحریمهای محدودی خود قرار داده است. تحریم اقتصادی در اقتصاد در هم تنیدۂ جهان امروز، حکم "جنگ نرم" را دارد و در امتزاج با یک حکومت فاسد سرمایه داری یا یک حکومت مستبد اسلامی میتواند نتایج فاجعه باری برای توده مردم داشته باشد. به این نمونه توجه کنید: «کمبود اسکناسها بسیاری از کارگران را مجبور به صرف وقت زیاد در ایستگاههای کاری و صندوق های نقدی برای برداشت مبلغ لازم برای پرداخت هزینه حمل و نقل می کند. صاحبان اتوبوس هایی که در خطوط منظم فعالیت می کنند، خواستار افزایش قیمت کرایه می شوند تا قیمت های گران قطعات یدکی، لاستیک ها، روغن موتور و غیره را پوشش دهند... بخش بزرگی از کشور، از جمله کاراکاس، اکنون دچار کمبود سیستماتیک آب است و بعضی از مناطق تنها یک یا دو بار در هفته و در بعضی موارد هر 10 روز یک بار آب به خانه شان میرسد. خاموش شدن برق نیز مکرر است و در مکان هایی مانند مارشایبو به اعتراضات خیابانی منجر شده است زیرا مردم نمی توانند حرارت و خراب شدن غذا را در فریزر و یخچال خود تحمل کنند... تورم نجومی نیز به آرامی کل اقتصاد را متوقف می کند. بسیاری از کارگران هنوز در کارخانه هایی کار می کنند که در آن هیچ چیز تولید نمی شود. گاهی اوقات به کار می روند فقط برای نگه داشتن درآمد، اما فقط برای چند ساعت. پس از آن بقیه روز بدنبال تهیه مواد غذایی و یا شاید انجام چند معامله در بازار سیاه به منظور تکمیل دستمزد خود میروند تا باین طریق بتوانند به خانواده های خود غذا برسانند.» ژوئیه 2018 [1]

مبارزه ما علیه جمهوری اسلامی و فقر و فلاکتی که به مردم عادی تحمیل کرده است با یا بدون تحریم اقتصادی آمریکا سر جایش باقی است. اما بقول منصور حکمت:« اين سياست آمريکا مستقل از تاثيراتش بر ثبات و بى ثباتى رژيم اسلامى، بايد بعنوان يک اقدام زيانبار براى مردم ايران بدون هيچ ابهامى محکوم شود. وخامت بيشتر اوضاع اقتصادى مردم نتيجه محتوم اين سياست خواهد بود. برخلاف ادعاهاى رايج، تحريم تجارى از جانب آمريکا حتى اگر اروپا و ژاپن و ساير قطبهاى اقتصادى از آن تبعيت نکنند، تنگناهاى واقعى براى اقتصاد ايران ايجاد ميکند که قربانيان فورى آن نه رژيم اسلامى، بلکه توده وسيع مردم کارگر و کم درآمد در ايران خواهند بود. 

اين تصور که اعمال فشار بر مردم و به استيصال کشيدن آنها گامى در جهت سرنگونى رژيم اسلامى است، تصورى بيمارگونه و ضد اجتماعى است که فقط در چهارچوب تفکر فرقه اى جريانات حاشيه جامعه نظير مجاهدين مى گنجد. و اين در شرايطى است که خود آمريکا نه فقط تغيير رژيم، بلکه حتى تغيير روش داخلى رژيم اسلامى در قبال مردم ايران را جزو اهداف سياست تحريم تجارى ذکر نکرده است.» ("تحریم تجاری ایران"، ژوئن 1995، تاکیدات از من)

***

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

نمودار نرخ حداقل دستمزد به دلار در 40 سال گذشته

مردم عقبمانده یا حاكمیت ارتجاعی؟